İş hukuku nedir?

İş hukuku temel olarak bağımlı çalışma ilişkilerini incelemektedir. Ekonomik menfaat sağlamak için yapılan tüm faaliyetler tek bir hukuk dalında toplanmamıştır. Bu alandaki hukuk dallarından biri olan iş hukuku, ekonomik ve sosyal ilişkilerin kesişim noktasında yer alan bir hukuk dalı olup, çalışma ilişkilerini kapsamına almaktadır.

İş hukuku neleri kapsar ?

İş hukuku “iş sözleşmesine” dayanarak çalışan “işçi”ler ile onları çalıştıran “işveren”ler arasındaki çalışma ilişkilerini düzenleyen ve inceleyen hukuk dalıdır. Bir diğer ifade ile iş hukuku “işçilerin özel hukuku”dur. İş hukuku genel olarak, bireysel iş hukuku ve toplu iş hukuku olmak üzere, iki bölümde incelenir.

İş hukuku davaları nasıl açılır?

İş Mahkemeleri Kanunu uyarınca Kanuna, bireysel veya toplu iş sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade talebiyle açılan davalarda, arabulucuya başvurulmuş olması dava şartıdır. Bu alacak ve tazminatla ilgili itirazın iptali, menfi tespit ve istirdat davaları da dava şartı arabuluculuğa tabidir.

İş kazası ve meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat taleplerinin dava şartı arabuluculuk hükümlerinin kapsamı dışındadır. Bununla birlikte, iş kazası ve meslek hastalığından doğan tazminat talepleri için ihtiyari arabuluculuk yoluna gidilmesine bir engel bulunmamaktadır.

İş kazası nedir?

İş kazası

* Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada;

* İşveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle sigortalı kendi adına ve hesabına bağımsız çalışıyorsa yürütmekte olduğu iş nedeniyle;

* Bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda;

* Emziren kadın sigortalının, iş mevzuatı gereğince çocuğuna süt vermek için ayrılan zamanlarda;

* Sigortalıların, işverence sağlanan bir taşıtla işin yapıldığı yere gidiş gelişi sırasında, meydana gelen ve sigortalıyı hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen engelli hâle getiren olaydır.

İş kazasına uğrayan sigortalıya sağlanan haklar şunlardır:

*Sigortalıya, geçici iş göremezlik süresince günlük geçici iş göremezlik ödeneği verilmesi;

*Sigortalıya sürekli iş göremezlik geliri bağlanması;

* İş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölen sigortalının hak sahiplerine, gelir bağlanması;

*Gelir bağlanmış olan kız çocuklarına evlenme ödeneği verilmesi;

* İş kazası ve meslek hastalığı sonucu ölen sigortalı için cenaze ödeneği verilmesi.

Ölüm hâlinde uğranılan zararlar özellikle şunlardır:

* Cenaze giderleri

* Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ile çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar

*Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin bu sebeple uğradıkları kayıplar.

Bedensel zararlar özellikle şunlardır:

* Tedavi giderleri.

* Kazanç kaybı

* Çalışma gücünün azalmasından ya da yitirilmesinden doğan kayıplar

* Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar.

Hâkim, bir kimsenin bedensel bütünlüğünün zedelenmesi durumunda, olayın özelliklerini göz önünde tutarak, zarar görene uygun bir miktar paranın manevi tazminat olarak ödenmesine karar verebilir.

İş kazası nedeniyle tazminat davası açma süresi, diğer bir deyişle zamanaşımı süresi; iş kazasının meydana geldiği tarihten itibaren 10 yıldır. İş kazası nedeniyle bir ceza davası açılmışsa ve ceza davasının “dava zamanaşımı süresi” daha fazla ise, iş kazası nedeniyle tazminat davasında da ceza davası zamanaşımı süresi uygulanır.